درس دهم ادبیات فارسی

درس دهم «هم نشين»

پيوند :پيوستگي . آراستگي

خرسندي :رضايت خوش حالي

شكيبا : صبور .بردبار

دل انگيز : روح نواز

ديدار يار غايب داني چه ذوق دارد؟

ابري كه در بيابان بر تشنه اي ببارد

ذوق :اشتياق

آرایههای ادبي :

1-تشبيه مركب :مشبه :ديدار يار غايب مشبه به : ابري كه در بيابان بر تشنه اي ببارد. وجه شبه : ذوق

2-اسلوب معادله

معني بيت : ملاقات دوست دور از دسترس مانند ابري كه در بيابان بر انسان تشنه مي بارد شور انگيز واشتياق آور است

بيابان وتشنه وابر :مراعات نظير گسترده :فراگير مصائب :ج مصيبت :بلا وگرفتاري

لاف چيزي زدن :ادعاي چيزي كردن (بيهوده)

گرگان وميشان :تضاد

باري بر دل : باعث گرفتاري

بر :تكرار

تا تواني مي گريز از يار بد ياربد بدتر بود از مار بد

مار بد تنها تورا برجان زند ياربد بر جان وبر ايمان زند

مي گريز :فرار كن

آرایه تكرار (يار بد )

نشايد :شايسته نباشد

صحبت با كسي دارند : با كسي هم نشيني كنند.

بود :باشد احمق : نادان

نيكو خلق :خوش رفتار

به صلاح بود :در راه راست باشد

معصيت :گناه

مصر :اصرار كننده اعتماد:تكيه

منش : اخلاق صحبت :هم نشيني

پليد :آلوده. ناپاك پاك وپليد :آرايه تضاد

معني 1 :با انسانهاي بد همنشيني نكن كه هم نشيني بدان تو را نا پاك مي كند .همان گونه كه ابر كوچكي باعث ناپديدي آفتاب مي شود.

طبيعت :اخلاق ورفتار (در اين جا)

طريقت : راه وروش

نبوت :پيامبري خاندان :خانواده

اصحاب كهف :ياران غار

پي نيكان گرفت :به دنبال افراد نيكو رفت

مردم شد :به انسان تبديل شد

بيت 2 آرايه تلميح دارد.

جامه :لباس

مثل هم نشین بد چون آهنگر است.اگر جامه نسوزد دود در تو گیرد و مثل هم نشین نیک چون عطار است که اگر مشک به تو ندهد بوی در تو گیرد

معني :هم نشين بد مانند شغل آهنگريست كه در كنار آتش است اگر لبا سش نسوزد بوي دود را با خود خواهد

داشت وهم نشين خوب مثل عطر فروشي است كه اگر هديه اش مشك نباشد دست كم خوشبو خواهي بود.

گرايش :تمايل به با يد : بايد بهتر باشد.

خصال : ج مكسر خصلت متعالي :بلند پايه